2025 సెప్టెంబర్ 3న దేశ రాజకీయ–ఆర్థిక రంగంలో ఒక కీలక మలుపు తిరిగింది. కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ ఆధ్వర్యంలో సమావేశమైన జీఎస్టీ కౌన్సిల్ చరిత్రాత్మక సంస్కరణలను ఆమోదించింది. ఇప్పటి వరకు ఉన్న అనేక పన్ను స్లాబులను తగ్గించి కేవలం రెండు ప్రధాన రేట్లకే పరిమితం చేసింది – 5% మరియు 18%. అదనంగా, పొగాకు వంటి వస్తువులపై 40% పన్ను విధించనుంది.
ఈ సంస్కరణలను ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ “తరువాతి తరం ఆర్థిక సంస్కరణలు” అని అభివర్ణించారు. స్వాతంత్య్ర దినోత్సవ ప్రసంగంలో చేసిన వాగ్దానాన్ని నెరవేర్చే దిశగా ఇవి అమలవుతున్నాయని పేర్కొన్నారు.
కొత్త నిర్ణయాల ముఖ్యాంశాలు
- జీఎస్టీ స్లాబులు తగ్గింపు –
పాత విధానంలో 5%, 12%, 18%, 28% వంటి పన్ను రేట్లు ఉండేవి. ఇప్పుడు వాటిని సరళతరం చేసి 5% మరియు 18% గా మాత్రమే నిర్ణయించారు. - పాప వస్తువులపై అధిక పన్ను –
పొగాకు, గుట్కా, మద్యం వంటి ఆరోగ్యానికి హానికరమైన వస్తువులపై 40% పన్ను కొనసాగనుంది. - ఇన్సూరెన్స్ మినహాయింపు –
ఆరోగ్య బీమా (Health Insurance) మరియు జీవిత బీమా (Life Insurance) పై ఇకపై జీఎస్టీ ఉండదు. దీంతో మధ్యతరగతి, వృద్ధులు, ఉద్యోగులు గణనీయంగా లాభపడతారు. - అవసరమైన వస్తువులపై ఊరట –
బియ్యం, గోధుమలు, కూరగాయలు, ఔషధాలు, ఆటోమొబైళ్లు వంటి అనేక అవసరమైన వస్తువులపై పన్ను తగ్గింపులు చేయడం వలన ధరలు తగ్గుతాయి.
ఈ నిర్ణయాల ప్రభావం
- ప్రజలకు జీవన ఖర్చులు తగ్గడం: ఆహార పదార్థాలు, మందులు చవకవడంతో సాధారణ కుటుంబాల ఖర్చు తగ్గుతుంది.
- రైతులకు మద్దతు: వ్యవసాయ ఉత్పత్తుల సరఫరా చౌకవడంతో రైతుల ఆదాయం పెరిగే అవకాశం ఉంది.
- MSMEలకు ఊరట: చిన్న మరియు మధ్య తరహా పరిశ్రమలు (MSMEs) సరళమైన పన్ను విధానం వల్ల లాభపడతాయి.
- ఆర్థిక వృద్ధికి ఊతం: వినియోగదారుల కొనుగోలు శక్తి పెరగడం, పరిశ్రమలు చౌకగా ఉత్పత్తి చేయడం వలన జీడీపీ వృద్ధి చెందుతుంది.
ప్రధాని మోదీ వ్యాఖ్యలు
ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ ఈ సంస్కరణలను స్వాగతిస్తూ, “ఇది కేవలం పన్ను తగ్గింపు కాదు, ప్రజల జీవన ప్రమాణాలను మెరుగుపరచే దిశగా ముందడుగు. రైతులకు, మధ్యతరగతికి, చిన్న వ్యాపారులకు ఇది మేలు చేస్తుంది. ఇది నిజమైన ‘Next-Generation Reforms’” అని అన్నారు.
ప్రతిపక్షాల విమర్శలు
ఇదిలా ఉంటే, ప్రతిపక్షం మాత్రం ఈ నిర్ణయాలను స్వాగతించినప్పటికీ, “ మంచి సంస్కరణలు ఆలస్యంగా అమలు చేశారు” అని విమర్శలు చేసింది. ఈ మార్పులు ముందుగానే తీసుకురావాల్సిందని, దాంతో ఆర్థిక వ్యవస్థ మరింత బలోపేతం అయ్యేదని వ్యాఖ్యానించింది.
విశ్లేషణ
జీఎస్టీ స్లాబుల తగ్గింపు ద్వారా భారత ఆర్థిక విధానం మరింత పారదర్శకంగా, సులభతరంగా మారనుంది. వ్యాపారులకు లావాదేవీలు సులభం అవుతాయి. మరోవైపు ప్రజలు రోజువారీ జీవనంలో నేరుగా లాభపడతారు. ‘ఒక దేశం – ఒక పన్ను – ఒక మార్కెట్’ అనే ఆలోచన మరింత బలపడనుంది.
మొత్తంగా, సెప్టెంబర్ 3న తీసుకున్న ఈ జీఎస్టీ కౌన్సిల్ నిర్ణయాలు ప్రజలకు ఉపశమనం, వ్యాపారాలకు ఉత్సాహం, దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థకు వృద్ధి అనే మూడు లాభాలను అందించే చారిత్రాత్మక మలుపుగా నిలుస్తున్నాయి.