కూర్మజయంతి విద్యారణ్యస్వామి ఆరాధన విశిష్టతలు

కూర్మ జయంతి విశిష్టత:

హిందూ పురాణాలలో విష్ణుమూర్తి 10 అవతారాలలో రెండవ అవతారం కూర్మ అవతారంగా విఖ్యాతి పొందింది. “కూర్మ” అంటే తాబేలు. ఈ అవతారం విశ్వ సంరక్షణలో విశేషమైన భాగాన్ని పోషించిందని పురాణాలు పేర్కొంటాయి. సముద్ర మథన (క్షీరసాగర మథనం) సమయంలో దేవతలు మరియు అసురులు అమృతం కోసం క్షీరసాగరాన్ని మథించేందుకు మంధర పర్వతాన్ని గోతిగా మరియు వాసుకి నాగరాజును తాడుగా వాడారు. కానీ మంధర పర్వతం క్షీరసాగరంలో మునిగిపోతుండగా, దాన్ని మోయడానికి స్థిరమైన ఆధారం అవసరమైంది. అప్పుడు విష్ణుమూర్తి తాబేలు రూపంలో మారి, పర్వతాన్ని తన పైభాగంపై మోశాడు. దీనివల్ల మథనం సాఫల్యంగా జరిగి అమృతాన్ని పొందగలిగారు.

ఈ ఘటనకు గుర్తుగా ప్రతి సంవత్సరం కూర్మ జయంతిని నిర్వహిస్తారు.
కృష్ణ యజుర్వేద సాంప్రదాయం ప్రకారం ఇది జ్యేష్ఠ మాస శుక్ల పక్ష ద్వాదశి నాడు జరుపుకుంటారు. అయితే మరికొన్ని వేద శాఖల ప్రకారం ఇది వైశాఖ పూర్ణిమ నాడు నిర్వహించబడుతుంది.

ఈ రోజున విష్ణుమూర్తి ఆలయాల్లో ప్రత్యేక పూజలు, హోమాలు, వ్రతాలు నిర్వహిస్తారు. ఈ అవతారాన్ని స్మరించుకుంటూ భక్తులు విష్ణుసహస్రనామం, కూర్మ అవతార మహిమ విశేషాలను పఠిస్తారు. ఈ రోజు ఉపవాసం ఉండటం పుణ్యప్రదం అని విశ్వసించబడుతుంది. తాబేలును ప్రకృతి పరిరక్షణలో చిహ్నంగా చూస్తూ, విష్ణువు యొక్క స్థిరత్వ లక్షణాన్ని గుర్తించి మన జీవితాల్లోనూ ఆ నైతిక విలువలను ఆచరిస్తే క్షేమం కలుగుతుందని పండితులు పేర్కొంటున్నారు.

శ్రీ విద్యారణ్య స్వామి ఆరాధన:

శ్రీ విద్యారణ్య మహాస్వామి 14వ శతాబ్దపు మహాయోగి, జ్ఞానసంపన్నుడు మరియు ధార్మిక పునరుజ్జీవనానికి మూలస్తంభం. ఆయన పేరును విని నేటి విజయనగర సామ్రాజ్యం స్థాపించబడిందని చరిత్ర చెబుతుంది. హంపిలో విజయనగర సామ్రాజ్య స్థాపకులు హరిహర, బుక్కరాయలను జ్ఞానబోధ చేయడంలో ఆయన పాత్ర కీలకమైనది. అదే సమయంలో ఆయన శృంగేరి శారదాపీఠాధిపతిగా రాజ్యాన్ని గానీ, ధర్మాన్ని గానీ సమపాళ్ళలో నడిపించారు.

విద్యారణ్య స్వామి రచించిన గ్రంథాలు – “పంచదశి”, “శంకరదిగ్విజయం” – ఆధ్యాత్మికత, వేదాంతంలో ఆదర్శంగా నిలుస్తున్నాయి. ఆయన ఆరాధన సందర్భంగా శృంగేరి పీఠంలో భక్తులు విశేష పూజలు నిర్వహిస్తారు. వేదపారాయణం, గురుపూజ, అన్నదాన కార్యక్రమాలు జరుగుతాయి.

సారాంశం:

ఈరోజు మనం రెండు తాత్విక, ఆధ్యాత్మిక అంశాలను స్మరించుకోవాలి. ఒకటి విశ్వ సంరక్షణలో భాగమైన కూర్మ అవతార ప్రభావం, మరొకటి ధర్మపునరుజ్జీవనానికి మార్గదర్శకుడైన శ్రీ విద్యారణ్య స్వామి జీవితం. ఒకరు భౌతికంగా సమతుల్యతను ప్రతీకగా నిలిచారు, మరొకరు ఆధ్యాత్మికంగా ధర్మాన్ని నిలిపేందుకు జీవించారు. ఈరోజు ప్రత్యేక పూజలతో వీరి ఆరాధన చేస్తూ మన ఆలోచనలు, ఆచరణలు శుభమార్గంలో సాగేలా చేయాలి.