రామాయణంలో చరిత్రలో చిరస్థాయిగా నిలిచిన ఘట్టం
హిందూ ధర్మంలో రామాయణం ఒక మహత్తర గ్రంథం. ఇందులోని ప్రతి పాత్ర తమకే సంబంధించిన గొప్పతనాన్ని, ధర్మాన్ని, నిబద్ధతను చాటుతుంటే… ఆంజనేయుడు అనే పవిత్రమైన వ్యక్తిత్వం తన సేవా భావం, భక్తి, ధైర్యం, బుద్ధి, శక్తి ద్వారా అందరికీ ఆదర్శంగా నిలిచాడు.
రామధూతుడు అంటే శ్రీరాముని సందేశాన్ని తీసుకెళ్లేవాడు మాత్రమే కాదు. అతడు రాముని ప్రతినిధి, రాముని విశ్వాసాన్ని మోసే మహాశక్తి. కానీ ఈ గౌరవానికి అర్హతను హనుమంతుడు ఎలా సంపాదించాడు? తాను నిజంగా రామధూతుడని లంకలో ఎలా నిరూపించాడు?
ఈ ప్రశ్నకు సమాధానం మనకు రామాయణంలో సుందరకాండలో దొరుకుతుంది. ఇది కేవలం పురాణ గాథ మాత్రమే కాదు. ఒక నిజమైన భక్తుడు భగవంతుని విశ్వాసాన్ని ఎలా నెరవేర్చాడు అన్నది మనకు బోధపడే మార్గం.
సీతమ్మవారి కోసం రాముని సంకల్పం
రావణుడు సీతాదేవిని అపహరించిన తర్వాత రాముడు విచారంలో ఉండిపోయాడు. సీతమ్మని వెతికేందుకు వానరసైన్యం అన్ని దిశలకూ వెళ్లింది. దక్షిణదిశకు హనుమంతుడు వెళ్ళాడు. హనుమంతుడు రాముని ఇచ్చిన చూడనరింజిత రత్నము (అంగుళీయకం) తీసుకొని, తన శరీరాన్ని పరాకాష్ఠకు తీసుకొని, సముద్రాన్ని దాటి లంక నగరానికి చేరాడు.
సీతమ్మవారి దర్శనం – భక్తి కంటతడి
అశోకవనంలో ఎడతెరిపిలేని బాధతో ఉన్న సీతాదేవిని చూసిన హనుమంతుడు… ఆమెకు తన రాకతో భయం కలుగకుండా ఉండేందుకు మొదట గర్భంగా మాట్లాడతాడు. “శాంతవాది రాఘవుడు… సత్యసంధుడు… శరణాగతుడైన వానరులను సైతం తనవారిగా అంగీకరించేవాడు…” అని చెబుతాడు.
ఆమె అశోకవనంలో ఎడవుతున్న పూల మధ్య వృక్షాలపై కూర్చొని రాముని గురించిన మాటలు వింటూ శ్రద్ధగా వినిపిస్తుంది. ఆమెకు ఆంగుళీయకాన్ని చూపించి, రాముని సందేశం చెప్పి, హనుమంతుడు తన రామధూతత్వాన్ని మొదటిగా నిరూపించాడు.
లంకలో రాక్షసుల ధర్మ పరీక్ష – రామధూతుని పోరాటం
సీతాదేవి అనుమతితో హనుమంతుడు లంకలో ధ్వంసానికి శ్రీకారం చుట్టాడు. అశోకవనాన్ని ధ్వంసం చేశాడు. రాక్షసులను చిత్తు చేశాడు. ఇంతలో రావణుని సైన్యం వచ్చి హనుమంతునిపై దాడి చేసింది. హనుమంతుడిని పట్టుకుని రావణుని సభకు తీసుకెళ్లారు.
అక్కడే అసలు కథ ప్రారంభమవుతుంది.
రావణుని సింహాసన ముందు ఆంజనేయుడు
రావణుడు ఒక చారిత్రాత్మక రాజు. అతడి గర్వానికి, సంపదకు, శక్తికి సరితూగేవాడు లేడు. అలాంటి రావణుని సింహాసనానికి ముందర నిలబడి హనుమంతుడు తన రామధూతతనాన్ని堂堂గా (డౌన్ డౌన్ గా కాదు) ప్రకటించాడు. ఇది ఓ అపూర్వ ఘట్టం:
“రామో దశరథో నామ రాజా సత్యపరాక్రమః
వసుదేవస్య సదృశః జ్ఞానేన సమతో బుధైః…”
అంటూ హనుమంతుడు శ్రీరాముని వర్ణన చేస్తూ చెప్పాడు – “నీకు శత్రువు అయిన రాముడు ఎవరంటే… అతడు ధర్మమూర్తి. అతడు దశరథుని కుమారుడు. అతడు సత్యసంధుడు. అతని విజయం సత్యానికే ప్రతీక.”
“రామం దశరథం విద్ధి…” – ధర్మపాఠం చెప్పిన రామభక్తుడు
రావణుడి గర్వాన్ని పగులగొట్టేలా హనుమంతుడు ఒక శ్లోకం ద్వారా చెబుతాడు:
“రామం దశరథం విద్ధి మాం విధ్ధి హనుమంతకం
సుగ్రీవం చ మమ ప్రోక్తం త్వం గచ్ఛ శరణం ఖరం”
ఈ పదాలతోనే హనుమంతుడు తాను ఎవరో, ఎందుకు వచ్చానో, రాముని ఎలా గౌరవించాలో తెలియజేశాడు. రావణుడి భీకరతను చూసి భయపడకుండా ధైర్యంగా నిలబడడం ద్వారా తాను నిజమైన రామధూతుడిని అని ప్రదర్శించాడు.
వధక శిక్షకు సమాధానంగా వినిపించిన శాంతం
రావణుడు కోపంతో, “ఈ వానరుణ్ణి చంపేయండి” అని చెప్పినపుడు విబీషణుడు ధర్మపాఠం చెప్పాడు. “దూతను చంపడం అనైతికం. కనీసం శాస్త్రవిధిగా కాదు.” అప్పుడు రావణుడు హనుమంతుని వాల్కన్ను (వాల్మీక్ బాణం ప్రకారం – వానరుని పుచ్చకాయ క్షేపణం వంటిది) వెలిగించి, నిప్పు అంటించాలని ఆజ్ఞ ఇచ్చాడు.
హనుమంతుడు నవ్వుతూ, తన తోకను వెలిగించుకోనిచ్చాడు. ఎందుకంటే అతనికి ఒక మార్గం కనిపించింది – లంకను అగ్నికి ఆర్పించడమే తన ధర్మ విధానం.
తండ్రి వాయుదేవుడిని గుర్తుచేసిన ఘట్టం
వాయు తత్వానికి ప్రతీక అయిన ఆంజనేయుడు, నిప్పులోనూ కరిగిపోని శక్తిని చూపాడు. ఇది ఒక మానవత్మకి సందేశం – “బాహ్య వేధనలెన్ని వచ్చినా, ఒక విశ్వాసవంతుడు తల వంచడు.”
తనతోకతో లంక నగరాన్ని దహనం చేశాడు. ఇది ప్రతీక – అహంకారాన్ని దహనం చేయడం, అధర్మాన్ని అగ్నికి ఆర్పించడం. అదే సమయంలో తన రామధూతతనాన్ని ప్రపంచానికి చాటిచెప్పాడు.
భక్తి, బుద్ధి, బలానికి సంకేతం
ఆంజనేయుడు తాను రామధూతుడని నిరూపించిన దశలు:
- సీతామాతకు రాముని ఆంగుళీయకాన్ని చూపడం
- రాక్షసులను ఎదిరించి ధైర్యంగా పోరాడటం
- రావణుని సభలో రాముని ధర్మాన్ని చెబుతూ ప్రవచనం చేయడం
- శిక్షను ధైర్యంగా స్వీకరించి, దాన్ని ఆయుధంగా మలచుకోవడం
- లంకను దహనం చేసి రావణునికి హెచ్చరిక ఇవ్వడం
ఇది హనుమంతుని రామధూతత్వానికి సాక్ష్యం.
