డిజిటల్ కరెన్సీకి సంబంధించి ఆర్బీఐ వార్షిక నివేదికను విడుదల చేసింది. దేశవ్యాప్తంగా 2వేలు, 500, 200 నోట్లతో పాటు చిన్న కరెన్సీ నోట్లు ఎన్ని నకిలీవి ఉన్నాయి…తదితర విషయాలను ఆర్బీఐ తన వార్షిక నివేదికలో పేర్కొన్నది.
ఆర్బీఐ 2024–25 వార్షిక నివేదిక: ప్రధానాంశాలు
నకిలీ నోట్ల పెరుగుదల
- ₹500 నకిలీ నోట్లు:
- 37.3% పెరుగుదల నమోదైంది.
- 1.18 లక్షల నకిలీ నోట్లు విలువ ₹5.88 కోట్లు గా గుర్తింపు.
- 2023–24లో: 85,711 నోట్లు, విలువ ₹4.28 కోట్లు.
- ₹200 నకిలీ నోట్లు:
- 13.9% పెరిగినట్లు నివేదిక తెలిపింది.
- మొత్తం విలువ ₹65.32 లక్షలు (2023–24లో ₹57.34 లక్షలు).
- ఇతర చిన్న నోట్లలో పెరుగుదల:
- ₹10: ↑ 32.3%
- ₹20: ↑ 14%
- ₹50: ↑ 21.8%
- ₹100: ↑ 23%
- ₹2,000 నకిలీ నోట్లు:
- 86.52% తక్కువగా నమోదు.
- 2024–25లో 3,508 నోట్లు మాత్రమే (2023–24లో 26,035).
- మొత్తం నకిలీ నోట్లు:
- 2024–25లో 2.17 లక్షలు, 2023–24లో 2.22 లక్షలు.
- గుర్తించిన వేదికలు:
- 95.3% బ్యాంకుల ద్వారా గుర్తింపు
- 4.7% ఆర్బీఐ ద్వారా గుర్తింపు
నోట్ల ప్రసారం స్థితిగతులు
- ప్రసారంలో ఉన్న నోట్ల విలువ:
- విలువలో 6% వృద్ధి
- పరిమాణంలో 5.6% వృద్ధి
- ₹500 నోట్ల ప్రాముఖ్యత:
- మొత్తం విలువలో 86% వాటా
- మొత్తం నోట్లలో 40.9% వాటా
- ₹10 నోట్లు:
- పరిమాణంలో 16.4% వాటాతో రెండవ స్థానంలో
- చిన్న నోట్లు (₹10, ₹20, ₹50):
- కలిపి మొత్తం నోట్లలో 31.7% వాటా
🪙 డిజిటల్ రూపాయి (CBDC) వృద్ధి
- CBDC విలువ:
- మార్చి 2024లో ₹234 కోట్లు నుండి మార్చి 2025లో ₹1,016 కోట్లుకు పెరుగుదల
- CBDC పైలట్‌లు:
- 2022 నవంబర్లో మొదటి ప్రయోగం (హోల్సేల్ → రిటైల్)
- ఇప్పుడు అంతర్జాతీయ చెల్లింపులు (క్రాస్‌బోర్డర్ పేమెంట్స్) పై దృష్టి
- ప్రధాన లక్ష్యాలు:
- చెల్లింపుల్లో వేగం, పారదర్శకత, దక్షత పెంపు
- బిట్‌కాయిన్ వంటి నాన్-ఫియట్ కరెన్సీకి ప్రత్యామ్నాయం
- పైలట్ ప్రాజెక్టులు:
- బైలాటరల్ (రెండు దేశాల మధ్య) మల్టిలాటరల్ (బహుళ దేశాల మధ్య) ప్రయోగాలు
- టెక్నికల్ అంశాలు, రోడ్‌మ్యాప్, వినియోగాలు పై పురోగతి
