నాగపంచమి విశిష్టత ఇదే

నాగపంచమి హిందూ సంప్రదాయంలో అత్యంత ముఖ్యమైన పండుగలలో ఒకటి, ఇది శ్రావణ మాస శుక్ల పక్ష పంచమి తిథినాడు జరుపుకుంటారు. 2025 జులై 29న, శ్రావణ మంగళవారం సందర్భంగా నాగపంచమి జరుపుకోబడుతుంది, ఈ రోజు పంచాంగం ప్రకారం చవితి తిథి జులై 28న రాత్రి 11:24 వరకు, తదుపరి పంచమి తిథి, పూర్వఫల్గుణి నక్షత్రం సాయంత్రం 5:35 వరకు, తదుపరి ఉత్తరఫల్గుణి నక్షత్రం, పరిఘ యోగం రాత్రి 2:54 వరకు, తదుపరి శివ యోగం, వణిజ కరణం ఉదయం 10:57 వరకు, తదుపరి భద్ర (విష్టీ) కరణం, రాత్రి 11:24 నుండి బవ కరణం ఉంటాయి. సూర్యుడు కర్కాటక రాశిలో, చంద్రుడు సింహ రాశిలో రాత్రి 12:00 వరకు, తదుపరి కన్య రాశిలో ఉంటాడు. ఈ రోజు నాగపంచమి యొక్క విశిష్టతను ఆసక్తికర అంశాల ఆధారంగా వివరిద్దాం.

1. నాగపంచమి – ఆధ్యాత్మిక ప్రాముఖ్యత

నాగపంచమి రోజు నాగ దేవతలను ఆరాధించడం ద్వారా భక్తులు రక్షణ, ఆరోగ్యం, ఐశ్వర్యం పొందుతారని నమ్ముతారు. ఈ రోజు శివ భక్తులకు కూడా పవిత్రమైనది, ఎందుకంటే శివుడు నాగాలను ఆభరణంగా ధరిస్తాడు. శ్రావణ సోమవారం సందర్భంగా, నాగ దేవతలతో పాటు శివుని పూజించడం ద్వారా దోష నివారణ, శాంతి లభిస్తాయి.

ఆసక్తికర అంశం: పురాణాల ప్రకారం, నాగ దేవతలు శివుని ఆభరణాలుగా, విష్ణువు యొక్క శేషనాగంగా పరిగణించబడతారు. ఈ రోజు నాగ దేవతలకు పాలు, పుష్పాలు, గంధం సమర్పించడం ద్వారా కాలసర్ప దోషం, రాహు-కేతు దోషాలు తొలగిపోతాయని భక్తులు విశ్వసిస్తారు.

2. పంచాంగ విశేషాలు – శుభ సమయాలు

నాగపంచమి రోజు పంచమి తిథి రాత్రి 11:24 నుండి ప్రారంభమవుతుంది, ఇది నాగ దేవతల పూజకు అత్యంత అనుకూలమైన సమయం. అభిజిత్ ముహూర్తం (మధ్యాహ్నం 11:57 నుండి 12:48 వరకు), అమృత కాలం (మధ్యాహ్నం 10:52 నుండి 12:33 వరకు) శుభ కార్యాలకు, ముఖ్యంగా నాగ పూజకు ఉత్తమం. రాహు కాలం (ఉదయం 7:31–9:08), గుళిక కాలం (మధ్యాహ్నం 2:00–3:37), యమగండం (ఉదయం 10:46–12:23) సమయాలలో పూజలు నిషేధం.

ఆసక్తికర అంశం: అమృత కాలంలో నాగ దేవతలకు పాలతో అభిషేకం చేయడం ద్వారా కుటుంబ రక్షణ, ఆరోగ్యం లభిస్తాయని పండితులు చెబుతారు. ఈ సమయంలో శివలింగానికి బిల్వ పత్రాలతో అర్చన చేయడం శుభ ఫలితాలను ఇస్తుంది.

3. నాగ దేవతల ఆరాధన – సంప్రదాయం

నాగపంచమి రోజు భక్తులు నాగ దేవతలను ఆరాధించడానికి పుట్టలో లేదా శివాలయంలోని నాగ ప్రతిమలకు పాలు, పుష్పాలు, గంధం, పసుపు, కుంకుమ సమర్పిస్తారు. ఈ రోజు నాగ దేవతలకు హాని కలిగించకూడదని, పాములను గౌరవించాలని శాస్త్రాలు చెబుతున్నాయి.

ఆసక్తికర అంశం: శ్రావణ సోమవారం నాడు నాగ దేవతలతో పాటు శివుని పూజించడం ద్వారా కుటుంబంలోని దోషాలు తొలగిపోతాయి. ఈ రోజు నాగ దేవతలకు పాలు సమర్పించడం, శివలింగానికి గంగాజలంతో అభిషేకం చేయడం ఆచారం.

4. పురాణ కథలు – నాగపంచమి యొక్క మూలం

పురాణాల ప్రకారం, నాగపంచమి రోజు నాగ దేవతలను ఆరాధించడం వలన క్షేమ సమృద్ధి లభిస్తుంది. సముద్ర మథన సమయంలో వాసుకి నాగరాజు శివుని ఆభరణంగా మారాడు. అందుకే ఈ రోజు నాగ దేవతల పూజ శివ భక్తులకు ప్రత్యేక ప్రాముఖ్యత కలిగి ఉంటుంది. మరో కథ ప్రకారం, కృష్ణుడు కాళీయ సర్పాన్ని అణచిన రోజు నాగపంచమిగా జరుపుకుంటారని చెబుతారు.

ఆసక్తికర అంశం: నాగపంచమి రోజు నాగ దేవతలకు పాలు సమర్పించడం ద్వారా కాళీయ మర్దన కథను స్మరించుకుంటారు. ఈ రోజు శివుని ఆభరణంగా ఉన్న వాసుకి నాగరాజును ఆరాధించడం ద్వారా శివుని అనుగ్రహం లభిస్తుంది.

5. శ్రావణ సోమవారం & నాగపంచమి సమ్మేళనం

ఈ రోజు శ్రావణ సోమవారం, నాగపంచమి రెండూ కలిసి రావడం ఒక అద్భుత సమ్మేళనం. శివ యోగం (రాత్రి 2:54 తర్వాత) నాగ దేవతల పూజకు, శివ ఆరాధనకు అత్యంత శుభకరమైన సమయం. ఈ సమయంలో శివలింగానికి రుద్రాభిషేకం, నాగ దేవతలకు పాలతో అభిషేకం చేయడం ద్వారా దోష నివారణ, ఆరోగ్యం, ఐశ్వర్యం లభిస్తాయి.

ఆసక్తికర అంశం: శివ యోగంలో నాగ దేవతలకు పసుపు, కుంకుమ సమర్పించడం ద్వారా కుటుంబంలో సుఖసంతోషాలు వృద్ధి చేస్తాయి. ఈ రోజు శివ పంచాక్షరీ మంత్రం (ఓం నమః శివాయ) జపించడం ఆధ్యాత్మిక ఉన్నతిని ఇస్తుంది.

6. ఆచారాలు & సాంప్రదాయాలు

నాగపంచమి రోజు భక్తులు ఉపవాసం ఉండి, నాగ దేవతలకు పూజలు చేస్తారు. ఈ రోజు శివాలయాలలో నాగ ప్రతిమలకు పాలు, గంధం, పుష్పాలు సమర్పించడం ఆచారం. కొన్ని ప్రాంతాలలో పాము పుట్టలకు పాలు పోస్తారు, కానీ పర్యావరణ దృష్ట్యా ఈ ఆచారాన్ని ఆలయాలలోని నాగ ప్రతిమలకు పరిమితం చేయడం మంచిది.

ఆసక్తికర అంశం: నాగపంచమి రోజు శివలింగానికి చందనంతో అలంకరణ, నాగ దేవతలకు పుష్పాలతో అర్చన చేయడం ద్వారా కుటుంబ రక్షణ, శాంతి లభిస్తాయి. ఈ రోజు శివుని ఆభరణంగా ఉన్న నాగ దేవతలను గౌరవించడం శాస్త్రీయంగా శుభప్రదం.

ముగింపు

నాగపంచమి, శ్రావణ సోమవారం రోజు శివుని, నాగ దేవతలను ఆరాధించడం ద్వారా భక్తులు ఆధ్యాత్మిక, ఆర్థిక, శారీరక సౌఖ్యం పొందవచ్చు. అభిజిత్ ముహూర్తం, అమృత కాలం వంటి శుభ సమయాలలో పూజలు చేయడం ద్వారా ఈ రోజు మరింత ఫలవంతం అవుతుంది. నాగ దేవతలకు పాలతో అభిషేకం, శివలింగానికి బిల్వ పత్రాలతో అర్చన చేయడం ద్వారా కుటుంబ శాంతి, దోష నివారణ సాధ్యమవుతుంది.