తూర్పు గోదావరి జిల్లాలోని నరసాపురం వద్ద మొంథా తుఫాన్‌ తీరం దాటింది. సాధారణంగా తుఫాన్లు తీర ప్రాంతాలకే భారీ నష్టం కలిగిస్తాయి. కానీ ఈసారి పరిస్థితి భిన్నంగా మారింది. సముద్రతీరంలో తుఫాన్‌ బలహీనపడుతుందని భావించిన వాతావరణ శాస్త్రవేత్తల అంచనాలను మొంథా తప్పు నిరూపించింది. కాకినాడ తీరాన్ని దాటిన ఈ తుఫాన్‌ భూభాగంలోకి ప్రవేశించిన తర్వాత మాస్ క్లౌడ్ ఎఫెక్ట్‌ (Mass Cloud Effect) అనే కొత్త వాతావరణ సంఘటన కారణంగా ఖమ్మం, వరంగల్‌ జిల్లాలపై తీవ్రమైన ప్రభావం చూపింది.
మాస్ క్లౌడ్ ఎఫెక్ట్‌ అంటే ఏమిటి?
తుఫాన్‌ సముద్రంలో ఏర్పడే వేడి గాలులు భూభాగం మీదకు వచ్చినప్పుడు, వాయు పీడనం తక్షణం తగ్గిపోతుంది. ఆ సమయంలో భారీ తేమ గాలులు పశ్చిమ దిశగా కదులుతూ పర్వత ప్రాంతాలను తాకుతాయి. ఖమ్మం, వరంగల్‌ జిల్లాల భౌగోళిక స్వరూపం — గోదావరి తీరాల నుంచి పశ్చిమ దిశలో కొండలతో కూడిన మైదాన ప్రాంతం — ఈ ఎఫెక్ట్‌ను మరింత పెంచింది. తుఫాన్‌ తేమ గాలులు ఈ ప్రాంతాల్లో ఇరుక్కుపోయి, మేఘాలు స్థిరంగా నిలిచిపోవడం వల్ల 24 గంటల్లో రికార్డు స్థాయి వర్షపాతం నమోదైంది.
వర్షభీభత్సం వెనుక శాస్త్రీయ విశ్లేషణ
మొంథా తుఫాన్‌ దిశా మార్పు ఒక కీలక పాత్ర పోషించింది. సాధారణంగా తుఫాన్‌ ఈశాన్య దిశగా కదిలిపోతుంది. కానీ ఈసారి గాలి ప్రవాహాల మార్పు వల్ల అది దక్షిణ–పశ్చిమ దిశలోకి మళ్లింది. దీని వల్ల గోదావరి లోయలోని తేమ గాలులు తెలంగాణ వైపుకు లాగబడ్డాయి. వరంగల్‌, ఖమ్మం జిల్లాల మధ్య ఉన్న గోదావరి ఉపనదులు ఈ వర్షపు నీటిని బయటకు పంపలేకపోయాయి. దీంతో అక్కడ లోతట్టు ప్రాంతాలు ముంపులోకి వెళ్లాయి.
భౌగోళిక కారణాల ప్రభావం
ఖమ్మం, వరంగల్‌ జిల్లాలు గోదావరి నదీ పరీవాహక ప్రాంతంలో ఉన్నాయి. తుఫాన్‌ మేఘాలు ఈ దిశగా కదిలినప్పుడు, ఆ ప్రాంత భూభాగం వాటిని “మేఘగోడలుగా” మారుస్తుంది. ఈ గోడలు తేమను బయటకు పంపకుండా అడ్డుకుంటాయి. దీనివల్ల వరుసగా గంటల తరబడి వర్షాలు కురుస్తాయి. ఇది మాస్ క్లౌడ్ ఎఫెక్ట్‌ అత్యధికంగా పనిచేసే పరిస్థితి.
సముద్రం నుంచి తెలంగాణ వరకు ప్రభావం ఎందుకు కొనసాగింది
మొంథా తుఫాన్‌ సముద్ర తీరాన్ని దాటిన తర్వాత కూడా దానిలోని తేమ గాలులు పూర్తిగా వెదజల్లబడలేదు. కాకినాడ నుంచి ఖమ్మం దాకా సుమారు 200 కిలోమీటర్ల పరిధిలో తక్కువ పీడన మార్గం ఏర్పడింది. ఇది గాలులను దట్టమైన వలయంలా బంధించింది. ఈ కారణంగా తుఫాన్‌ శక్తి క్రమంగా తగ్గకపోగా, భూభాగం లోపల కూడా మేఘాల కేంద్రీకరణ కొనసాగింది.
వాతావరణ నిపుణుల అభిప్రాయం ప్రకారం, మొంథా వంటి తుఫాన్లు భవిష్యత్తులో మరింత విభిన్న దిశల్లో కదిలే అవకాశం ఉంది. సముద్ర ఉష్ణోగ్రతల పెరుగుదల, వాతావరణ మార్పులు, భూభాగపు ఆకృతులు ఇవన్నీ కలిపి ఇలాంటి ఇన్‌ల్యాండ్ ఫ్లడ్ ప్యాటర్న్స్‌కు దారితీస్తున్నాయి.
కాబట్టి తుఫాన్‌ తీర ప్రాంతంలో మాత్రమే కాదు, భూభాగంలో కూడా ఎంత ప్రభావం చూపుతుందో ఇప్పటినుంచే అంచనా వేసి చర్యలు తీసుకోవాల్సిన అవసరం ఉంది. మారుతున్న ప్రకృతి తీరును గమనిస్తూ..భవిష్యత్‌ విపత్తులను ముందుగానే అంచనా వేసి ప్రమాదాల నుంచి బయటపడటం ఒక్కటే ఇప్పుడున్న ఏకైక మార్గం.
