2025 సెప్టెంబర్ 3న కేంద్ర ఆర్థికమంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ అధ్యక్షతన జరిగిన జీఎస్టీ కౌన్సిల్ సమావేశంలో కీలకమైన నిర్ణయాలు తీసుకున్నారు. ముఖ్యంగా పన్ను స్లాబులను సరళీకరించడం, రెండు ప్రధాన శ్రేణుల్లోకి (5% మరియు 18%) కుదించడం, అలాగే కొన్నింటిపై 40% లగ్జరీ పన్ను విధించడం వంటి మార్పులు సాధారణ ప్రజలపై నేరుగా ప్రభావం చూపనున్నాయి.
ఇప్పుడు ఈ మార్పులతో సామాన్య ప్రజలకు కలిగే ప్రయోజనాలను వివరంగా చూద్దాం.
1. అత్యవసర వస్తువులపై పన్ను తగ్గింపు
గతంలో జీఎస్టీ స్లాబులు 5%, 12%, 18%, 28% లుగా ఉండేవి. ఇందులో 12% మరియు 18% విభాగాలు చాలా వస్తువులను కలిగి ఉండటంతో సాధారణ ప్రజలకు ధరలు ఎక్కువగా ఉండేవి. ఇప్పుడు 12% స్లాబు తొలగి 5% లేదా 18% లోకి వస్తువులు చేరుతాయి.
- పాలు, పప్పులు, కూరగాయలు, బియ్యం వంటి అవసరమైన వస్తువులు 5% కింద రావడంతో వినియోగదారులకు తక్కువ ధరలో లభించనున్నాయి.
- ఫలితంగా రోజువారీ ఖర్చు తగ్గింపు సామాన్యుల బడ్జెట్కు ఊరట కలిగిస్తుంది.
2. మధ్య తరగతి కుటుంబాలకు ఉపశమనం
ఇప్పటి వరకు ఎలక్ట్రానిక్స్, గృహోపకరణాలు, బట్టలు, ఫర్నీచర్ లాంటి వస్తువులు 18% లేదా 28% జీఎస్టీ కింద ఉండేవి. కొత్త మార్పులతో:
- ఎక్కువ శాతం 18% కిందే ఉండటంతో స్పష్టత ఏర్పడుతుంది.
- లగ్జరీ వస్తువులకే 40% పన్ను ఉండటంతో సాధారణ వినియోగ వస్తువులు తక్కువ ధరలో అందుబాటులోకి వస్తాయి.
- టీవీలు, ఫ్రిజ్లు, వాషింగ్ మెషిన్లు వంటి గృహ అవసరాలపై కొంత తగ్గింపు ధర సాధ్యమవుతుంది.
3. చిన్న వ్యాపారులకూ లాభం – ప్రజలకు సౌకర్యం
చిన్న, మధ్య తరహా వ్యాపారులు గతంలో జీఎస్టీ రేట్లను లెక్కించడం కష్టంగా అనిపించేది. కొత్త పన్ను స్లాబులు రెండు ప్రధాన విభాగాలకే పరిమితం కావడంతో:
- వ్యాపారులు సరళంగా లావాదేవీలు చేయగలరు.
- పన్ను లెక్కలు తగ్గడం వల్ల మధ్యవర్తి ఖర్చులు తగ్గుతాయి.
- చివరికి ఆ ప్రయోజనం వినియోగదారులకే చేరుతుంది.
4. ఉద్యోగావకాశాలు పెరుగుదల
పన్ను భారాలు తగ్గడం వల్ల పరిశ్రమలు ఉత్పత్తి పెంచగలవు. ఉత్పత్తి పెరిగితే:
- కొత్త కర్మాగారాలు, వ్యాపారాలు ఆరంభమవుతాయి.
- యువతకు ఉద్యోగ అవకాశాలు పెరుగుతాయి.
- నిరుద్యోగిత తగ్గి, సామాన్య ప్రజల జీవన ప్రమాణం మెరుగుపడుతుంది.
5. పారదర్శక వ్యవస్థ
అన్ని వస్తువులకు సరళమైన రెండు రకాల జీఎస్టీ మాత్రమే ఉండటం వల్ల:
- వినియోగదారులు ఏ వస్తువు కొనుగోలు చేసినా పన్ను వివరాలు సులభంగా తెలుసుకోగలరు.
- దాచిన ఛార్జీలు లేకుండా ప్రజలు నమ్మకంగా కొనుగోలు చేయగలరు.
6. పట్టణ – గ్రామీణ తేడాలు తగ్గుతాయి
పన్ను సరళీకరణ వల్ల పట్టణాల్లో ఉన్న వస్తువులు గ్రామాల్లో కూడా తక్కువ ధరలో అందుబాటులోకి వస్తాయి.
- దీంతో గ్రామీణ ప్రజలకు సౌలభ్యం పెరుగుతుంది.
- పట్టణ, గ్రామీణ ప్రజల మధ్య ధర తేడాలు తగ్గిపోతాయి.
జీఎస్టీ మార్పులతో సామాన్య ప్రజలకు కలిగే ముఖ్యమైన ప్రయోజనం ధరల తగ్గింపు మరియు సరళమైన పన్ను వ్యవస్థ. ఇకపై రోజువారీ జీవనంలో ఖర్చులు తగ్గి, మధ్యతరగతి ప్రజలు ఊరట పొందుతారు. చిన్న వ్యాపారులు కూడా సులభంగా పన్ను చెల్లించగలరు కాబట్టి వారి లాభం కూడా వినియోగదారులకే చేరుతుంది. మొత్తానికి ఈ సంస్కరణలు ప్రజల ఆర్థిక భారాన్ని తగ్గించి ఉపాధి, జీవన ప్రమాణాలు మెరుగుపరిచే దిశగా ఒక ముందడుగు అవుతాయి.