భారత జాతీయ గేయం వందేమాతరం 150 ఏళ్ల పూర్తి సందర్భంగా పార్లమెంట్లో జరుగుతున్న చర్చ దేశవ్యాప్తంగా ఆసక్తి రేకెత్తిస్తోంది. ఈ చర్చను ప్రభుత్వం కేవలం చారిత్రాత్మక విశ్లేషణగా కాకుండా—సాంస్కృతిక జాతీయవాదానికి కొత్త దిశగా ఉపయోగించుకోవాలని భావిస్తుండగా, ప్రతిపక్షాలు దీనిని రాజకీయ ప్రయోజనాల కోణంలో చూస్తున్నాయి. లోక్సభలో ప్రధాని మోదీ ప్రారంభించిన ఈ చర్చకు 10 గంటల సమయాన్ని కేటాయించడం, అదే విధంగా రాజ్యసభలో కూడా ప్రత్యేక సమయం కేటాయించడం దీనికి ఉన్న ప్రాధాన్యాన్ని సూచిస్తుంది.
వివాదం అసలు ఎక్కడ మొదలైంది?
ప్రధాని మోదీ ఇటీవల 1937లో కాంగ్రెస్ వందేమాతరం గేయంలోని కొన్ని చరణాలను తొలగించడం ద్వారా దేశ విభజనకు బీజం వేసిందని ఆరోపించారు. బంకించంద్ర ఛటర్జీ రచించిన ఈ గేయంలో మొత్తం ఐదు చరణాలుండగా, మొదటి రెండు మాత్రమే జాతీయ గేయంగా ఎంపిక చేయడం వెనుక కాంగ్రెస్ దురుద్దేశం ఉందని బీజేపీ భావిస్తోంది.
అయితే, కాంగ్రెస్ దీనిని ఖండిస్తూ—రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్ సిఫారసు మేరకే ఆ రెండు చరణాలను మాత్రమే ఉండనిచ్చామని, మిగతా చరణాలు మతపరంగా అభ్యంతరకరంగా భావించిన ముస్లిం వర్గాల అభిప్రాయాలను గౌరవించడానికేనని స్పష్టం చేసింది. ఇది విభజన రాజకీయాలు కాదు, సమ్మిళితత్వం కోసం తీసుకున్న నిర్ణయం అని కాంగ్రెస్ వాదిస్తోంది.
చర్చ వెనుక రాజకీయ సమీకరణలు
ఈ వందేమాతరం చర్చ చరిత్రకంటే ఎక్కువగా 2025–26 ఎన్నికల నేపథ్యంలో రాజకీయ పరమైన ప్రభావం కలిగించే అవకాశం ఉంది. బీజేపీ నేతాజీ సుభాష్ చంద్రబోస్ వందేమాతరం పట్ల చూపిన గౌరవాన్ని, బెంగాల్ సాంస్కృతిక విలువలను ప్రస్తావిస్తూ తృణమూల్ కాంగ్రెస్ను ఒత్తిడిలోకి తేవాలని చూస్తోంది. మరోవైపు కాంగ్రెస్, టీఎంసీ, ఎస్పీ వంటి పార్టీలు బీజేపీ ప్రస్తుత సమస్యల నుండి దృష్టి మళ్లించేందుకే ఈ సాంస్కృతిక చర్చను ముందుకు తెస్తోందని ఆరోపించవచ్చు.
చారిత్రకంగా ముస్లిం లీగ్ వందేమాతరంలోని హిందూ ప్రతీకల కారణంగా అభ్యంతరాలు తెలిపిన విషయాన్ని బీజేపీ మరోసారి ప్రస్తావించనుంది. కాంగ్రెస్ మాత్రం ఈ నిర్ణయం దేశ ఐక్యత కోసం తీసుకున్నదేనని చెబుతోంది.
